Öfke, genel olarak bireyin yoğun şekilde arzuladığı hedeften, fiziksel veya psikolojik açıdan alıkonulması ile kendini gösteren fenomenolojik duygusal bir durum olarak tanımlanılmaktadır. (izard,1977)
Alıkonulma durumu başka kişilerce gerçekleştirilebileceği gibi herhangi bir nesne,doğa olayı ,bireyin kendi özellikleri vb, sebeplerle de ortaya çıkabilmektedir. Bununla paralel olarak bireyin öfkesi başka insanlara, cansız nesnelere ve kendine yönelik olabilmektedir.
Örneğin: bir sınavdan basarisiz olan öğrenci soruları hazırlayan öğretmene, yapamadığı sorulara, eğitim sistemine veya yeterince çalışmadığı için kendisine öfkelenebilmektedir. Bu örnekten de anlaşılabileceği üzere öfke illaki başka bir kişiye yönelik olmayabilir. Ancak başkalarına yönelik öfkenin diğerleri ile karşılaştırıldığında çok daha sik karşılaşılan bir olgu olduğu da bilinmektedir. Öfke, çoğu zaman olumsuz bir duygu olarak sınıflandırılsa da bu sınıflandırmanın nispeten yanıltıcı olduğu düşünülmektedir.
Zira öfkenin bireyin kendini savunması ve yaşamını devam ettirmesinin yani sıra kontrollü bir şekilde ifade edildiğinde sosyal ilişkileri kuvvetlendirmesi gibi olumlu işlevleri de vardır. (izard,1991) Söz konusu olumsuz atıf ise öfkenin kendisinden değil bu duygunun toplum tarafından kabul görmeyen saldırganlık , düşmanlık ve şiddetin bir parçası olarak değerlendirilmesinden kaynaklanmaktadır (strongman,2003)
Izard,C.E.(1977).Human emotions.New York:Plenum Publishing Corparation.
Izard,C.E (1991).The psychology of emotion. New York : Plenum Press
Comments